Παρασκευή 10 Μαρτίου 2023

Βασιλική της Βροντισμένης στην Κάτω Μηλιά

 


Στην περιοχή "Βροντισμένη", κοντά στο χωριό Κάτω Μηλιά, βρέθηκε μεγάλο τμήμα μια παλαιοχριστιανικής τρίκλιτης βασιλικής και τμήμα ενός εξαγωνικού Μαρτυρίου, με καμαρωτούς τάφους κάτω από το δάπεδο του.

Πρόκειται για τον αρχαιότερο χριστιανικό οικισμό της Πιερίας, που ιδρύθηκε γύρω στα 400 μΧ. 
Η βασιλική της Βροντισμένης είναι παλιότερη και από την Αχειροποίητο της Θεσσαλονίκης, που είναι η παλαιότερη ελληνιστική βασιλική στη Μεσόγειο. 

Στην κορυφή του λόφου, βορειοανατολικά της βασιλικής βρίσκεται ένα παλαιοχριστιανικό Μαρτύριο.







Μηλιώτικα τραγούδια που αναφέρονται στο μύθο και την παράδοση της Βροντισμένης

Ένας παπάς απ’ τα νησιά

Ένας παπάς απ’ τα νησιά, παπάς απ’ τ’ άγιον Όρος,

σαράντα χρόνια ασκητής και δέκα αγιασμένος

και βγήκε έξω στα χωριά, βγήκε να λειτουργήσει.

– Καλημέρά σας χωριανοί! - Καλώς τον παπαδάκο!

– Με θέλετε, βρε χωριανοί, για να σας λειτουργήσω;

ν’ εγώ κορίτσια δεν τηρώ, νούιδε και παντρεμένες.

– Ν’ εμείς παπάν δεν έχουμε, να ’ρθεις να λειτουργήσεις.

Και μια μερούλα, μια γιορτή πήγε στην εκκλησία.

Κανένας δεν τον λόγιασε, κανένας δεν τον είδε.

Μον' η Αρετή τον λόγιασε και πάει να κοινωνήσει.

Σαν έβαλε να στολιστεί, απ’ το πρωί ως το βράδυ.

Βάζει τον ήλιο πρόσωπο και το φεγγάρ'ι αστήθι.

Μα ο παπάς τη ζήλεψε σκύβει να τη φιλήσει.

Την ώρα που τη φίλησε του 'πεσε το ποτήρι,

ψιλή φωνίτσα έβγαλε μεσ' από την ψυχή του.

- Βαγγέλια μ', σύρτε στο Θεό, σταυρούδια μ' στ' Άγιον Όρος,

τ' ήρθε ο καιρός να παντρευτώ την Αρετή να πάρω.

 

Του παπα-Αλεξανδρή

Παπά μ’, Αλεξανδράκη, δεν τό ’πραξες καλά

που φίλησες την κόρη μέσα στην εκκλησιά

κι ούτε Χριστό φοβήθκες ούτε Παναγιά!

Σαν είδες στολισμένη να μπαίν' η Αρετή,

που 'ρθε να κοινωνήσει πρωί μια Κυριακή,

δεν έβαλες στο νου σου πως θελ' να γένει κακό,

να πέσει η κατάρα από τον ουρανό,

να καψ'ει όλον τον κόσμο, να κάψ'ει και το χωριό!


Επιμέλεια ανάρτησης: Αλέξανδρος Ρ.